Toprak Örneği Alma Prensipleri
Toprak örneklerinin alınmasında toprak sondası, kürek, bel ve toprak burgusu kullanılabilir. Toprak burgusunun olmadığı durumlarda bel veya kürek ile toprak yüzeyindeki bitki kalıntıları ve taş gibi yabancı maddeler temizlenerek V şeklinde çukurlar açılır.
Bu çukurların bir yüzeyinden 3-4 santimetre kalınlığında toprak dilimleri alınarak bir çuvala biriktirilir. Bu işlem 20 dekarlık bir arazi için en az 10 defa yapılmalıdır. Daha sonra biriktirilen toprak örnekleri iyice karıştırılarak tüm araziyi temsil edecek 1-1,5 kilogramlık nihai bir örnek oluşturulur. Daha büyük araziler için bu işlem her bir 20 dekar için ayrı toprak örnekleri oluşturacak şekilde tekrarlanmalıdır. Alınan toprak örnekleri çift torbaya konmalı ve mutlaka etiketlenmelidir. Etiketlerin üzerinde aşağıda verilmiş olan bilgiler mutlak suretle yazılmalıdır:
• Bahçe sahibinin adı, soyadı
• Bahçenin bulunduğu yer
• Hangi bitkinin yetiştirildiği veya yetiştirilmek istendiği
• Örneğin kaç santimetre derinlikten alındığı (tarla bitkileri, sebzeler ve süs bitkileri için 0-30 santimetre; meyve bahçeleri içi 0-60 santimetre; bağlar için 0-90 santimetre)
• Meyve bahçesi ise yaşı
• Ağaç sayısı ve alan
• Sulama durumu
• Daha önce kullanılan gübreler ve miktarları
Bazen aynı tarlada, aynı üründe farklı bitki gelişimleri gözlenebilir, bunun sebebi;
• Toprak rengi,
• Eğim,
• Yükseklik farkı,
• Toprak tipi,
• Drenaj durumu,
Böyle durumlarda farklılıkların görüldüğü bölgelerin ayrı analiz edilmesi daha doğru sonuç verecektir.
Yukarıda sayılmış olan prensiplerin yanı sıra aşağıda sıralanmış olan yerlerden toprak örneği alınmaması gerekmektedir:
• Tarlanın içindeki binaların çevresinden
• Tarlaların girişlerinden ve anayola yakın olan noktalarından
• Geçmişte gübre yığınlarının bulundurulduğu noktalardan
• Harman yeri olarak kullanılmış veya hayvan yatırılmış kısımlardan
• Tarlanın hafif tümsek veya su birikmesi nedeniyle çukurlaşan noktalarından
• Çite yakın kısımlardan